Konijnen en cavia's
Cavia’s
Cavia’s werden in Peru circa 3000 jaar geleden huisdieren. De Peruanen fokten ze voor het vlees, de huid, het bont, gaven ze mee aan de doden in hun graf en offerden ze ook aan de goden. Het zijn sociale dieren die, in het wild, op grasvlaktes in groepjes leven bestaande uit één mannetje, een aantal vrouwtjes en de jongen. In het wild slapen ze in ondiepe holen. Cavia’s zijn nestvlieders, de jongen kunnen kort na de geboorte mee vluchten mocht dit nodig zijn. Ze zijn weinig atletisch, springen en klimmen gaat hen niet gemakkelijk af. Cavia’s zijn voor knaagdieren aan de grote kant, ze wegen tussen 500 en 1500 gram. Ze hebben kleine oortjes die bijna onbehaard zijn en hebben geen staart. Cavia’s kunnen verschillende soorten geluiden maken waarmee ze veel duidelijk kunnen maken aan elkaar. Ze horen en ruiken ontzettend goed. Hun gezichtsveld is groot zodat ze vijanden kunnen zien aankomen en ze kunnen veel kleuren onderscheiden. Ze laten zich niet makkelijk oppakken, omdat het vluchtdieren zijn. Het vrouwtje noemt men zeug, het mannetje beer.
Konijnen
Konijnen zijn echte groepsdieren. Elk konijn moet gezelschap hebben van minstens één ander konijn. Ze zijn territoriaal ingesteld: nieuwkomers zien ze als indringers dus koppelen moet op een onbekende plek. Een konijn in een hok is niet meer van deze tijd. Konijnen moeten kunnen bewegen, spelen, graven en slapen. Een droog hok is noodzakelijk, omdat niet van regen en al helemaal niet van natte voeten houden. Met tocht en harde wind zijn konijnen ook niet blij. Het beste is een beschutte en schaduwrijke plek, want konijnen verdragen alles beter dan hitte en felle zon. Het belangrijkste voer voor een konijn is gras (geen gemaaid gras!) en als dat niet beschikbaar is: hooi. Daar zijn niet alleen hun maag en darmen op ingesteld, ook hun tanden en kiezen hebben dit type voer nodig om te slijten. Daarnaast kunnen matige hoeveelheden konijnen brokjes, groente, kruiden en knaagtakken ( ter voorkoming van olifantstanden ) gegeven worden. Konijnen moeten 1 keer per jaar gevaccineerd.
Wij hebben verschillende konijnenrassen op onze boerderij:
Mini Lop konijn " Muffin "
Een Mini Lop konijn is een Dwerg Hangoor ras dat oorspronkelijk uit Engeland komt. Ze zijn gekenmerkt door hun kleine gestalte. Gemiddeld wegen ze rond de 1500 gram. Ze staan kort op hun pootjes en hun lichaam is meer gespierd en ronder dan andere hangoren. Ze hebben ook een mooie ronde kop met dat typisch neusje en het gebold voorhoofd. Ook de oortjes zijn meestal iets korter dan de andere hangoren. Ze zijn heel lief, intelligent en speels van karakter en dus heel geschikt met kinderen.
Een Mini Lop heeft een kortharige vacht en hoeft niet gekamd te worden!
Vlaamse Reus "Kai, Kris en Kobe"
De Vlaamse reus is een Belgisch konijnenras dat al raszuiver was in de 19e eeuw. Zijn oorsprong ligt waarschijnlijk in het Oost-Vlaamse Gent. Eenmaal volwassen, weegt het dier zo’n 8 kg. Reuzen zijn minstens 65 cm lang, de oren minimaal 17 cm. De voedster heeft een smallere kop dan de rammelaar en onder de kop soms een wam waarin vetreserves aangelegd kunnen worden voor hun kroost. Vooral bij Vlaamse reuzen is het geven van groenvoer ook belangrijk, net zoals goed hooi. Ze bevatten beide die vezels die goed zijn voor de darmflora. Een konijn moet telkens veel water ter beschikking hebben. De Vlaamse reus is kindvriendelijk, heeft een goedmoedig, betrouwbaar en rustig karakter.
Dwergkonijn "Stientje, Chrissie, Marcus, Hannibal"
Een Dwergkonijn is een erg vriendelijk en klein konijn. Het gemiddelde gewicht van een dwergkonijn is 900 gram. Mede dankzij het vriendelijke karakter en het klein formaat is het dwergkonijn populair als huisdier. Onder het type dwergkonijn behoren drie konijnenrassen: kleurdwerg, pooltje en de Nederlandse hangoordwerg. Dwergkonijnen worden circa vijf jaar oud. Oorspronkelijk komt het dwergkonijn uit de Verenigde Staten. Een dwergkonijn is te herkennen aan zijn kleine postuur, korte oren en effen vacht.
Hangoorkonijn " Koen, Bink"
Dit konijn is niet agressief, heeft een rustig karakter, wil graag geaaid worden en heeft een grappig uiterlijk. Kortom erg geschikt voor kinderen. De recht langs het kopje hangende lepelvormige oren, hangen met de oorschelp naar binnen gedraaid. Deze konijnen horen daarom minder goed dan konijnen met rechtopstaande oren. De vacht is zacht en glanzend. De haartjes zijn dicht ingeplant en de lengte is normaal. Er is veel onderhaar aanwezig. Dit onderhaar gebruiken de konijnen weer om een nest van te bouwen.
Japanner "Coby "
De Japanner is een middelgroot konijnenras uit Frankrijk (in tegenstelling tot wat de naam doet vermoeden). Het ras is ontstaan uit kruisingen tussen verwilderde konijnen en driekleurige Hollanders. De kleurstelling van de dieren was zo apart dat men besloot dit in een ras vast te leggen. De eerste Japanners werden tentoongesteld in 1887 en stonden bekend onder de naam Lapin Japonais. In Groot-Brittannië en de Verenigde Staten heet de Japanner Harlequin.
Het is een middelgroot, levendig en vriendelijk ras met een prachtige kleurstelling.
Leeuwenkop " Joep, Caesar, Julius"
Het Leeuwenkop konijn is een konijnenras dat bekend staat om zijn opvallende manen, die tot wel 10 cm lang kunnen worden . Het heeft een gemiddeld gewicht van 1,3 tot 1,6 kg en een lichaamslengte van 20 tot 40 cm . De vacht van het Leeuwenkopje is dicht, zacht en kort. Het ras is ontstaan in België en het fokken begon eind jaren tachtig op een grote konijnenfokkerij met langharige konijnen. Hier werden dieren geselecteerd met bijzonder lange haren op het hoofd en de nek en zo ontstond deze ‘koning van de konijnen’
Leeuwenkopjes zijn niet gefokt op een specifiek karakter, maar op hun uiterlijk. Veel verzorgers en liefhebbers van dit ras melden dat het weliswaar om ‘pittige kleintjes’ gaat die zichzelf goed weten te verdedigen, maar dat de konijnen zachtaardig zijn zodra ze zich vertrouwd voelen in hun omgeving. Ze zijn nieuwsgierig naar hun verzorger toe en kunnen snel een band opbouwen met ‘hun mens’
13 december 2023: Nu Cleo er niet meer is heeft Joep een nieuwe vriendin aan Coby
Onze Vlaamse reuzen en hangoorkonijn Koen.
Wintervacht
Konijnen wisselen vier keer per jaar hun jasje. Na de langste dag in de zomer (meestal op of rond 21 juni) beginnen ze al met het aanmaken van hun wintervacht. Dan is het nog volop zomer. Eerst bouwen ze op naar een najaarsjas, en daarna, als de kou echt begint zetten ze aan naar een winterjas. Over het aanmaken van een goede wintervacht doen ze ongeveer 3 maanden. Ze beginnen hier dus al eind augustus / begin september mee.
Konijnen die in huis leven, hebben een verstoord ritme als het gaat om verharing omdat er daar veel kunstlicht is en de temperatuur jaarrond constant is. Binnenkonijnen maken dus ook geen goede wintervacht aan, en vaak verharen ze bijna het hele jaar door. Het natuurlijke ritme is verstoord. Daar moet je wel rekening mee houden als je van binnenkonijnen buitenkonijnen wil maken. Als je een binnen konijn naar buiten wil doen, kan dit dus uiterlijk maar tot eind augustus. Later dan dat is het niet aan te raden om een binnenkonijn nog naar buiten te doen, daar hebben ze dan niet het juiste winterjasje voor aangemaakt. Je kan dan beter wachten tot het in het jaar erna, pas in eind mei weer warmer is, en de temperaturen tussen dag en nacht niet meer zo veel verschillen. Een konijn dat geen goede wintervacht heeft verliest heel veel energie aan het warmhouden van zijn lichaam. Daardoor wordt de gezondheid kwetsbaar en zijn ze meer vatbaar voor ziektes.
Een konijn wat eenmaal buiten zit in de winter moet je ook niet zomaar naar binnen halen. Zij hebben namelijk een dikke wintervacht aangemaakt. Als je zo een konijn dan naar binnen haalt krijgt hij het veel te warm en kan hij oververhit raken. Vergelijk het maar met jezelf, als jij in de winter naar buiten gaat doe je ook een dikke jas aan, een muts op en een sjaal om. Als je dat allemaal aanhoud en lekker binnen in de woonkamer gaat zitten waar de verwarming aan staat begin je ook te zweten. Een konijn kan niet over zijn hele lijf zweten, zoals wij mensen dat kunnen en heeft dus meer moeite met het kwijt raken van warmte. Bij konijnen gaat dat alleen via de oren.
Koen wast zijn oren. Dat is 1 van de weinige voordelen van het hebben van hangoren, je kan er goed bij tijdens het wassen. Hangoorkonijnen vallen niet specifiek onder één ras. Er zijn verschillende rassen konijnen waarbij de oortjes hangen. Maar allemaal hebben ze wel hetzelfde probleem: de communicatie. Konijnen gebruiken in hun communicatie namelijk veel lichaamstaal en hebben daar vooral hun oren bij nodig. Gelukkig begrijpen andere konijnen uiteindelijk ook dat bij hangoorkonijnen de oren nou eenmaal altijd hangen en leren ze communiceren op andere manieren.
Waarom wiebelen konijnen met hun neus? Meestal bewegen rustende konijnen hun neus. Maar konijnen hoeven dit niet perse te doen om te kunnen ruiken of om te ademen en soms… soms beweegt hun neus zelfs helemaal niet. Maar waarom doen ze het dan? De neus van een konijn is als een meetinstrument om te weten hoe interessant iets is. Hoe sneller ze bewegen, hoe meer alert en opgewonden een konijn is. Een snelle beweging hoeft niet te betekenen dat het konijn van streek is. Het kan ook een signaal zijn van interesse voor iets dat het konijn ziet of wat voorbijkomt. Een traag bewegende neus duidt een kalm konijn aan. Konijnen gebruiken hun neusbewegingen meestal om kleine gradaties te tonen van hun humeur. Als je begint te bewegen of iets vreemds gaat doen zal de neus sneller gaan en de oren zullen zich naar jou richten. Wanneer het konijn van plan is om te vluchten zal de neus stoppen met bewegen.
Nest maken:
Een konijn wat schijndrachtig is, vertoont alle tekenen van een zwangerschap. Ze trekt haren uit, verzamelt hooi of stro en maakt hiervan een nestje en verdedigt vervolgens dit nest. Soms zelfs met agressie naar jou of de andere konijnen toe. Haar melkklieren kunnen opzwellen en er kan zelfs echte melk uit komen. Sommige konijnen verliezen ook hun eetlust. Een schijnzwangerschap is eigenlijk bijna niet van een normale zwangerschap te onderscheiden. Meestal weet je zeker dat je voedster niet echt drachtig is, omdat zij gesteriliseerd is, of omdat er simpelweg geen rammelaar (mannetjeskonijn) in de buurt is geweest. Konijnen hebben geen hormonale cyclus zoals veel andere zoogdieren hebben. Ze krijgen pas een eisprong na stimulatie. Dit kan bijvoorbeeld de aanwezigheid van een (gecastreerde) rammelaar zijn, of omdat het voorjaar is aangebroken. Deze verandering in de hormoonhuishouding zorgt voor het ontstaan van de schijndracht. Wanneer je konijn één keer per jaar schijnzwanger is, geeft dit meestal weinig problemen. Maar als het vaker voorkomt terwijl er geen aanleiding toe is, kan er iets niet in orde zijn met haar baarmoeder of haar eierstokken. Ook kan de schijndracht veel stress veroorzaken bij de voedster zelf of bij haar hokgenoten.
Het gehoor van de konijnen is bijzonder goed. De dieren kunnen hun oorschelpen onafhankelijk van elkaar bewegen en draaien zodat ze in staat zijn de zachtste geluiden op te vangen. Hangoren zijn duidelijk in het nadeel, want het is bewezen dat zij slechter horen dan konijnen met rechtopstaande oren.
Houdt dus rekening met het gevoelige gehoor en bespaar je konijnen herrie en geluiden met een hoge frequentie, zoals de deur in het slot knallen, schreeuwen en gillen, de radio of tv hard zetten. Konijnen die plotseling met lawaai geconfronteerd worden raken in paniek.
Mensen hebben een gezichtsveld van 180 graden. Onze ogen staan immers vooraan in het midden van ons aangezicht. Bij konijnen ligt het anders. Hun ogen zitten op de zijkant. Dit laat hen toe om zonder de kop te draaien maar liefst 360 graden in het rond te kijken. Ze kunnen zelfs zien wat boven hen gebeurt. In de natuur kan het gevaar nu eenmaal van overal komen. Denk maar aan roofvogels
Wil een konijn een goed zicht hebben en iets goed waarnemen zal het meestal de kop schuin houden en de omgeving met één oog bekijken. Voor een konijn komt dit neer op ‘recht’ aankijken.
Toch ziet een konijn niet alles. Vlak voor de neus en onder de kin hebben ze een blinde vlek. Ze kunnen niet zien wat daar gebeurt. Elk konijnenbaasje heeft het wel eens meegemaakt: je plaatst iets lekkers vlak voor de neus van je konijn maar hij ziet het niet. Of je konijn schrikt opeens omdat jij recht naar hem toe kwam of je hand uitstak en je dier dit niet had opgemerkt.
Een konijn mag door de blinde vlek dan wel slecht zien op korte afstand, maar ziet heel goed wat veraf is. Een overvliegende helikopter kan een konijn doen schrikken, omdat hij voor je dier vlakbij lijkt terwijl de helikopter natuurlijk hoog in de lucht hangt.
Cavia Caramel smult van een wilgentak. De tanden en kiezen van een cavia blijven altijd doorgroeien. Daarom moeten ze net zo hard slijten als groeien. Voor het goed slijten knaagt de cavia bv aan wilgentakjes of hooi.
Cavia’s zijn uitsluitend herbivoren. Hun dieet bestaat uit hooi, droogvoer, verse groenten en in beperkte mate fruit. Ze moeten onbeperkt toegang hebben tot hooi, want dat is belangrijk voor de doorlopende spijsvertering en de slijtage van de tanden. Het hooi moet van goede kwaliteit zijn, te herkennen aan de frisse geur en lichtgroene kleur.
Cavia Doortjes onderste snijtanden. Cavia's hebben vier snijtanden en zestien kiezen die tijdens hun hele leven blijven doorgroeien. Hier worden zij ook mee geboren: een cavia wisselt zijn tanden dus niet. De tanden van een cavia zien er normaal mooi glanzend en wit uit. De tanden en kiezen boven en onder horen recht boven elkaar te staan.
Vitamine C is van levensbelang voor cavia's. Mensen en cavia's zijn de enige diersoorten die geen vitamine C zelf kunnen aan maken. Daarom moeten zij het via de voeding binnen krijgen. De paprika is een erg goede bron van vitamine C en de cavia’s vinden het erg lekker.
10 november 2021 zijn er 3 Vlaamse reus mannetjes van 4,5 maand gearriveerd op de kinderboerderij
Lekker knuffelen met de cavia's. Ze vinden het allemaal heerlijk, ze genieten duidelijk van al die fijne aandacht.
Springer
Cavias zijn van nature geen goede springers. Onze cavia Springer echter houd wel van een sprongetje. Haar lievelingsplek is boven op de hooiruif, toch een sprong van minstens 30 cm. Zij doet niet mee tijdens het knuffeluurtje omdat ze ook uit de mandjes springt. Dat compenseert ze dan weer met enorm fotogeniek te zijn.
Met z'n allen
Konijnen zijn actieve, slimme dieren die samen met een soortgenoot gehouden dienen te worden. Het is leuk om te zien hoe de dieren bij elkaar liggen, samen rondrennen of elkaar wassen. Voor konijnen is het belangrijk dat ze kunnen graven, springen, knagen, verstoppen en spelen. Daarom huisvesten wij al onze konijnen in groepen en hebben ze allen een vocht en tochtvrij binnenverblijf en een ruim buitenverblijf met deels tegels, deels zand. Alle verblijven worden elke dag schoongemaakt en de inrichting van de verblijven wordt regelmatig veranderd zodat het spannend blijft voor de konijnen. Verder krijgen ze naast hooi en brokken bijna elke dag groente en fruit of takken.
Konijnen zijn prooidieren. Dat betekent dat ze gepakt en opgegeten kunnen worden door roofdieren. Ook zijn het vluchtdieren: ze vluchten voor gevaar. In de natuur hebben konijnen holen waar ze in vluchten, waar ze veilig zijn. Wij zorgen ervoor dat er geen roofdieren (roofvogels, katten, honden etc.) bij onze konijnen kunnen komen, maar het instinct van onze gedomesticeerde konijnen kan hen nog wel vertellen dat er gevaar dreigt. Als een konijn een open kooi of hok heeft waar hij nergens naartoe kan om zich te verstoppen of af te schermen, kan dat zorgen voor veel stress. Ze zullen misschien eerst proberen weg te komen, maar als dat niet lukt, gaan ze stil zitten en laten ze het over zich heen komen omdat ze niet anders kunnen. Dit betekent uiteraard niet dat ze dan geen stress ervaren.
Een konijn is géén knaagdier
Hoewel ze graag knagen, is een konijn geen knaagdier maar een haasachtige. Haasachtigen hebben een extra paar snijtanden. Maar, net zoals knaagdieren eten konijnen alleen planten en houden ze veel van knagen. Er moet dus ook altijd iets lekkers te knagen voor handen zijn voor je konijnen, maar liever geen snoeren of meubels.
Mijn stoffer, mijn, mijn - Markeren dus
Konijnen hebben onder hun kin een geurklier zitten waarmee ze voorwerpen, elkaar en ons markeren. Mensen ruiken die geur niet maar dieren wel! Met dit gedrag willen ze hun territorium afbakenen en aangeven dat iets hun bezit is. Mannetjes doen dit meestal vaker dan vrouwtjes.
Chrissie slaapt. Sommige konijnen slapen met hun ogen open. Het enige dat verraad dat ze slapen is dat hun neusje bijna niet meer op en neer gaat. Andere konijnen lijken compleet van de wereld te zijn en liggen met hun ogen dicht op hun zij of rug. Konijnen kunnen schattige slaapposities aannemen. Konijnen die in een koud klimaat leven rollen zich vaak op tot een pluizig balletje, terwijl ze hun pootjes dicht bij hun buik houden. Op deze manier is namelijk zo min mogelijk van hun lichaam blootgesteld aan de koude lucht. Konijnen in warme gebieden zullen deze houding om hun warmte bij zich te houden niet snel aannemen. Als het 's nachts warm is zullen ze juist wat ruimte tussen hun lichaam en dat van een soortgenoot houden en zich uitstrekken, om zo de lucht rond hen te laten circuleren en te voorkomen dat een lichaamsdeel de warmte vasthoudt.
Wie is de baas?
Op elkaar rijden (zoals hiernaast Chrissie op Stientje) doen konijnen niet alleen uit seksuele drang, maar het is de konijnenmanier om te bepalen wie de baas is. Alle konijnen rijden om die reden op elkaar, vrouwtjes en mannetjes, ook als ze gecastreerd zijn.